Erbo-grasso
Pinguicula vulgaris
Lentibulariaceae
Noms en français : Grassette commune, Langue-d'oie.
Descripcioun :L'erbo-grasso trachis en mountagno, sus cauquié, dins li riéusset e àutri relarg bagna. Es uno planto carnivoro que pòu aganta de bestiouno emé si fueio pegouso à bord envertouia. Se destrìo de si cousino, mens coumuno, que si flour soun plato emé uno taco blanco sus li petalo que li bord soun pas gaire net.
Usanço :Li fueio soun couneigudo pèr caia lou la, parié qu'en Suèdo se n'en servien. S'adoubo un sirop purgatiéu que sèrt peréu pèr gari contro lis escarto de pèu. Aro s'atrobo en fitouterapìo pèr sougna lou tussi (espetouranto), li mau de garganto e apasima li nèrvi. S'adoubo en tisano, 20 g de fueio emé de mèu e de jus de limoun. Pamens la planto èi proutejido dins d'ùni relarg.
Port : Erbo
Taio : 4 à 18 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinguicula
Famiho : Lentibulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2600 m
Aparado :
Vo
Mai à juliet
Liò : Riéusset
- Sourgènt
- Tepiero umido
- Roucas umide
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pinguicula vulgaris L., 1753
Vesso-fèro
Vicia sativa
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Pesoto.
Nom en français : Vesce commune.
Descripcioun :La vesso-fèro es uno planto coumuno de champ, camin e ermas. Es une planto proun chanjadisso mai que se recounèis à sis estipulo qu'an de glando à neitar negro, si fueio à 3-8 parèu de fueioun, si flour pourpro o vióuleto estacado sus la cambo emé un pecout courtet, emé un estandard mai sourno que lis alo (de cop que i'a podon èstre blanco). Vendrié d'Iran.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. La flour èi manjadisso, mai coume pèr li jaisso, èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mars à juliet
Liò : Champ
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Irano-touranienno
Ref. sc. : Vicia sativa L., 1753